Enkhuizen – Kleine gemeenten willen dat de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) van het Rijk meer geld eist voor álle gemeenten. Pas daarna willen ze praten over het kabinetsplan om het geld op een andere manier over de gemeenten te verdelen. Anders betalen inwoners van kleine gemeenten de rekening met als gevolg minder gemeentelijke voorzieningen en hogere lokale lasten.
De gemeenten in Nederland met minder dan 20.000 inwoners hebben zich verenigd in de K80: tachtig krachtige gemeentenvertegenwoordigd door een kopgroep bestaande uit Alphen-Chaam, Beesel, Enkhuizen, Olst-Wijhe en Rozendaal. Zij roepen de VNG op tot het eisen van meer geld voor het gemeentefonds.
Om hun eis kracht bij te zetten heeft de kopgroep een motie ingediend voor de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering van de VNG op 25 september. Ze willen dat de koepelorganisatie van alle gemeenten met minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) in gesprek gaat over de herijking van het Gemeentefonds. Er moet structureel meer financiële ruimte komen voor alle gemeenten, voordat de herverdeling wordt ingevoerd. De kopgroep heeft alle gemeenten tot 100.000 inwoners aangeschreven met het verzoek om de motie te steunen.
“Eerst een grotere koek en dan pas praten over anders verdelen”, zegt initiatiefnemer Bob Vostermans, burgemeester van de Noord-Limburgse gemeente Beesel (13.500 inwoners). “Anders krijgen de kleinere gemeenten en hun inwoners de rekening gepresenteerd. Dat kan en mag nooit de bedoeling zijn van deze herverdeling.” Het bedrag dat een gemeente per inwoner minder krijgt, loopt op tot € 96,- per jaar, hebben de gemeenten uitgerekend.
Het kabinetsplan voor herverdeling van het Gemeentefonds zet volgens de kleine gemeenten hun relatie met inwoners en maatschappelijke partners onder druk. Voor veel gemeenten is het alsteeds moeilijker om hun begroting sluitend te krijgen. Als het kabinetsplan doorgaat, dreigen verschraling van (basis)voorzieningen, hogere lokale belastingen en niet meer innoveren of investeren. Vostermans: “Uiteindelijk draaien onze inwoners dan op voor de kosten.”
